Midsommar không đáng với sự háo hức nhiều người dành cho Ari Aster sau phim đầu tay xuất sắc Hereditary (2018). Một bộ phim đi vào lối mòn, thiếu vắng tính người và sa vào sự hào nhoáng bề mặt rất châu Âu và rất không đáng có.
Như nhiều phim kinh dị, giật gân khai thác văn hóa bản địa khác, Midsommar theo chân một nhóm bạn Mĩ đến vùng miền quê Thụy Điển, tham gia lễ hội hạ chí của người dân nơi đây. Nhóm bạn gồm 5 người nhưng ta chỉ nên quan tâm đến cặp đôi Dani (Florence Pugh) và Christian (Jack Reynor). Dani đang gặp vấn đề tâm lí trầm trọng sau khi cô em gái quyên sinh bằng khí độc, lôi cả bố mẹ theo cùng. Trong khi đó, cậu bạn trai Christian đang đắn đo giữa sự thương hại và việc chấm dứt mối quan hệ mệt mỏi này.
Midsommar khởi đầu chậm chạp, thiếu vắng chi tiết cũng như tính nhịp điệu từng khiến tôi sửng sốt ở Hereditary. Dĩ nhiên, có những bộ phim đi theo hướng nén thuốc nổ để rồi thổi bay đầu óc chúng ta. Thế nhưng, sự rời rạc về cốt truyện khiến ta thật sự mệt mỏi, đánh tan cả ấn tượng tốt đẹp về mặt hình ảnh hoa mộng và sáng rỡ lạ lùng. Được gợi ý bằng một cảnh đầu phim, Ari Aster rõ ràng muốn người xem bước vào thế giới của những cơn phê thuốc, với đồng tử mắt nở to, mọi thứ xung quanh có màu sắc đậm nét hơn và giàu tương phản hơn. Một thế giới thực hư xen kẽ.
Thế nhưng, “bữa tiệc” chờ đón người xem chỉ là chất bạo lực hình ảnh ghê rợn, các tục lệ hiến tế nhàm chán và cũ kĩ, cùng một cái kết đoán trước không đặc sắc. Chúng ta đã xem quá nhiều phim giật gân hạng B để biết rằng không ai có thể trốn thoát. Giống như một nhóm bạn đi vào rừng Amazon và gặp đám thổ dân ăn thịt người, bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra?
Hereditary cũng tương tự như thế, đến giờ thì tôi có thể nói lên không khí chủ đạo trong phim của Aster: Sự bất lực. Con người nhỏ nhoi và yếu đuối trước các thế lực siêu nhiên và cuối cùng thất bại. Tuy nhiên, sự bất lực của Hereditary khác với Midsommar. Ở phim trước, con người có tồn tại. Đó là lí do chúng ta xem phim: Hiểu về con người. Chứng kiến họ tranh đấu cho sự tồn tại và tình yêu. Giống như sự ví von nổi tiếng về quân cờ trong tay các vị thần. Quân cờ sẽ chết nhưng trước đó, nó phải chiến đấu, vùng vẫy để chứng minh rằng nó từng hiện diện.
Các nhân vật của Midsommar đều nhàn nhạt và thiếu vắng các bước chuyển tâm lí, thiếu vắng hành động, cảm xúc và mọi thứ để ta tin rằng họ là người, thay vì một câu miêu tả trong kịch bản. Dani là nhân vật chính và chỉ có một biểu cảm từ đầu đến cuối. Phim cố tình miêu tả sự vụn vỡ của một con người, dưới áp lực của nỗi đau và bệnh tâm lí. Dĩ nhiên, cả sự vụn vỡ của những mối quan hệ – chủ đề chính trong trong phim của Aster. Đôi khi anh cho những nỗi ám ảnh của Dani hiện hình, nhưng chưa đủ. Những người bạn còn lại thì trắng như quyển vở đầu năm học. Christian được dành nhiều thời gian thứ hai nhưng gần như chẳng tương tác gì với Dani. Hai cậu bạn do Will Poulter và William Jackson Harper thủ vai biến mất cũng vô duyên như các hành động của họ.
Midsommar là bộ phim không để lại gì nhiều cho tôi. Không phải sự tò mò, vì những gì diễn ra trong nghi thức tế lễ cũng giống hệt như các phim khác, sự kì quái của phim không hiệu quả. Không phải nỗi sợ, vì máu me và bạo lực trong phim chỉ có giá trị gây sốc, không chứa đựng các dụng ý nghệ thuật hoặc xuất phát từ tâm lí. Không phải là sự kích động, vì hồi thứ ba chỉ dừng lại nhưng bất kì phim cùng loại nào khác, chán chường. Vậy thì, sao ta có thể gọi đây là một phim kinh dị đáng xem?
Sẽ thật đáng buồn nếu Aster lại đi vào con đường của nhiều đạo diễn Mĩ, khi cố theo cái hào nhoáng rỗng tuếch của tôn vinh văn hóa kiểu châu Âu. Midsommar gợi cảm giác ấy, tập trung quá nhiều vào những thứ bề mặt mà quên xây dựng một câu chuyện đủ trọng lượng, con người đủ trọng lượng. Dù xét về mặt tay nghề, bộ phim này được thực hiện ở trình độ cao tất cả các khâu. Nhưng sau khi thưởng thức, Midsommar mang đến cảm giác chẳng khác biệt gì mấy với bộ phim cũ mà tôi đã quên tên về nhóm người lạc vào rừng Amazon. Thậm chí bộ phim ấy còn đáng nhớ hơn, bởi những thổ dân cởi truồng máu me gào thét, rõ ràng ấn tượng hơn những nông dân mặc đồ trắng, cười đùa như những con búp bê.
Và cuối cùng, nhân vật dị dạng được ưu ái trong trailer có vai trò gì trong phim?